Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας τις τελευταίες δεκαετίες έχει επηρεάσει κάθε τομέα της ανθρώπινης ζωής. Οι απαιτήσεις της καθημερινότητας αυξάνονται συνεχώς και η επίτευξη ισορροπίας αποτελεί ένα πολύ σημαντικό και σοβαρό ζήτημα για όλη την ανθρωπότητα. Ο γρήγορος μετασχηματισμός της εκβιομηχάνισης και της παγκοσμιοποίησης είχε σημαντικό αντίκτυπο σε πολλές πτυχές της ανθρώπινης ζωής και κυρίως της απασχόλησης και της ευημερίας των εργαζομένων. Το εργασιακό περιβάλλον καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας των εργαζομένων παραμερίζοντας τις περισσότερες φορές την προσωπική τους ζωή και καθιστώντας δύσκολη την ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής στον σημερινό απρόβλεπτο επιχειρηματικό κόσμο. Η διατήρηση μιας υγιούς ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής δεν είναι μόνο σημαντική για την υγεία και τις σχέσεις, αλλά μπορεί επίσης να βελτιώσει την παραγωγικότητα και την απόδοση του εργαζομένου, την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, την αύξηση της απασχόλησης και τη βελτίωση της παραγωγικότητας στο ευρύτερο εργασιακό του περιβάλλον.

.

Το ζήτημα της συμφιλίωσης επαγγελματικής, οικογενειακής και προσωπικής ζωής αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία στο πλαίσιο της κρίσης που πλήττει την ελληνική οικονομία και την κοινωνία τα τελευταία χρόνια. Η αποδιάρθρωση του κράτους πρόνοιας λειτουργεί επιβαρυντικά για τον εργαζόμενο πληθυσμό αυξάνοντας αφενός τον όγκο των απαιτούμενων εργασιών φροντίδας της οικογένειας και του σπιτιού και αφετέρου την ανεργία κυρίως των νέων και των γυναικών, με αποτέλεσμα τη δημιουργία δυσκολιών στον ιδιωτικό χώρο και την επιδείνωση των έμφυλων ανισοτήτων. Επιπλέον, οι σημαντικές περικοπές στα εισοδήματα, η ασφυκτική φορολογία που έχει εξουθενώσει τις αποταμιεύσεις και η αρνητική πιστωτική επέκταση για τα νοικοκυριά, έχουν περιορίσει σημαντικά τις δυνατότητες χρήσης αμειβόμενων υπηρεσιών στις εργασίες φροντίδας των εξαρτημένων μελών της οικογένειας και στις οικιακές εργασίες. Παράλληλα, οι υποχρεώσεις και οι απαιτήσεις στο εργασιακό περιβάλλον πολλαπλασιάζονται εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, ενώ συγχρόνως βάλλονται τα εργασιακά δικαιώματα αυξάνοντας την επισφάλεια στις εργασιακές σχέσεις. Το σύνολο των ανωτέρω παραγόντων επιδρούν αρνητικά στην προσπάθεια ισορρόπησης επαγγελματικής, οικογενειακής και προσωπικής ζωής στο πλαίσιο της ελληνικής οικογένειας.

.

Σύμφωνα με αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών, το 66% των εργαζομένων αναζητά μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής (Susanto et al., 2022) ενώ το 24% δηλώνει δυσαρεστημένο από την εργασία του. Αποτελέσματα παρόμοιας έρευνας στον ελλαδικό χώρο, έδειξαν ότι το 37% των ερωτηθέντων έχει παρατηρήσει αύξηση της απουσίας τους από την εργασία λόγω άγχους (Borowiec & Drygas, 2022) ενώ το 59% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα αισθάνεται την ανάγκη να πραγματοποιήσει αλλαγές στην ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής του ζωής (Kalaitzi et al., 2019). Το 45% των νέων γυναικών θεωρούν ότι, λόγω του φύλου τους, δεν έχουν τις ίδιες επαγγελματικές ευκαιρίες με τους άντρες, ακόμα και όταν διαθέτουν αντίστοιχες ικανότητες ενώ το ίδιο ποσοστό των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι, όσο ευχάριστη ή ικανοποιητική και να είναι μια εργασία, εάν απαιτεί πολύ χρόνο και επηρεάζει την ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική και την επαγγελματική τους ζωή, δεν θα την επιλέξουν (Reimann & Abendroth, 2022). Καίρια χαρακτηριστικά φαίνονται επίσης να είναι η σταθερότητα και η ασφάλεια (44%), η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής (41%), καθώς και η ικανοποιητική αμοιβή (30%) (Björk-Fant, Bolander & Forsman, 2023).

.

Στην προσπάθεια αντιμετώπισης των δυσμενών συνθηκών στον εργασιακό χώρο, η δημιουργία των Κέντρων Ημέρας Στήριξης Εργαζομένων κρίθηκε αναγκαία περιλαμβάνοντας υπηρεσίες για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και της ευεξίας, όπως την αντιμετώπιση της επαγγελματικής εξουθένωσης και του εργασιακού στρες, την ανάπτυξη επαγγελματικής προσαρμοστικότητας και ανθεκτικότητας, την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, την καταπολέμηση της εργασιακής ανασφάλειας, και την αντιμετώπιση του εργασιακού εκφοβισμού, του mobbing και της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία.

.

Σαλτσιδου Ιωάννα, Ψυχολόγος Κέντρου Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων Θεσσαλονίκης

.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. Björk-Fant, J. M., Bolander, P., & Forsman, A. K. (2023). Work–life balance and work engagement across the European workforce: a comparative analysis of welfare states. European Journal of Public Health, ckad046.
  2. Borowiec, A. A., & Drygas, W. (2022). Work–Life Balance and Mental and Physical Health among Warsaw Specialists, Managers and Entrepreneurs. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(1), 492.
  3. Reimann, M., & Abendroth, A. K. (2022). Flexible working and its relations with work-life conflicts and well-being among crowdworkers in Germany. Work, (Preprint), 1-12.
  4. Susanto, P., Hoque, M. E., Jannat, T., Emely, B., Zona, M. A., & Islam, M. A. (2022). Work-life balance, job satisfaction, and job performance of SMEs employees: the moderating role of family-supportive supervisor behaviors. Frontiers in Psychology, 13.
  5. Kalaitzi, S., Cheung, K. L., Hiligsmann, M., Babich, S., & Czabanowska, K. (2019). Exploring women healthcare leaders’ perceptions on barriers to leadership in Greek context. Frontiers in public health, 7, 68.