Αναζήτηση Νοήματος στην Εργασία: Τι Αλλάζει με την Ηλικία;
.
.
Τι σημαίνει στ’ αλήθεια για εμάς η εργασία μας; Πέρα από τον μισθό και τις καθημερινές υποχρεώσεις, για πολλούς αποτελεί ένα κομμάτι της ταυτότητάς μας. Είναι ο τρόπος που συνεισφέρουμε, δημιουργούμε και εξελισσόμαστε. Καθώς εμείς αλλάζουμε με τα χρόνια, αλλάζει και η σχέση μας με την εργασία. Από όχημα ανέλιξης και καταξίωσης στην αρχή, μετατρέπεται σταδιακά σε πηγή ουσιαστικής σύνδεσης, σοφίας, νοήματος και προσφοράς.
.
Κάνοντας τα πρώτα μας βήματα στον επαγγελματικό στίβο, κυριαρχεί η φιλοδοξία. Θέλουμε να μας αναγνωρίσουν, να χτίσουμε μια καριέρα, να αποκτήσουμε ανεξαρτησία και κύρος. Η εργασία λειτουργεί ως μέσο προσωπικής καταξίωσης και διαμόρφωσης της ταυτότητάς μας. Η αίσθηση του νοήματος, τότε, συνδέεται κυρίως με την πρόοδο, την εκμάθηση, την ανάδειξη των ικανοτήτων μας και την οικονομική εξέλιξη.
.
Καθώς όμως τα χρόνια περνούν και οι εμπειρίες συσσωρεύονται, η εσωτερική μας πυξίδα στρέφεται αλλού. Η λάμψη της ανόδου μπορεί να εξασθενίσει και να δώσει τη θέση της σε βαθύτερα ερωτήματα, όπως: “Έχει σημασία αυτό που κάνω; Προσφέρω κάτι που ξεπερνά τα όρια του προσωπικού μου οφέλους;”. Η αναζήτηση του νοήματος μετατοπίζεται από εξωτερικά κίνητρα σαν τους τίτλους, τις απολαβές ή το κύρος, σε εσωτερικές ανταμοιβές – όπως η ηθική ικανοποίηση, η σύνδεση με έναν σκοπό, η ουσιαστική προσφορά.
.
Μελέτες στην ψυχολογία της εργασίας, όπως η θεωρία της κοινωνικο-συναισθηματικής επιλεκτικότητας και η θεωρία της επιλεκτικής βελτιστοποίησης με αντιστάθμιση, επιβεβαιώνουν πως οι προτεραιότητές μας μεταβάλλονται καθώς ωριμάζουμε. Στα 20 και τα 30, η εργασία μας ενθουσιάζει σαν μια περιπέτεια. Στα 40 και τα 50, επιδιώκουμε ισορροπία, ουσία και κοινωνική συνεισφορά. Και όσο πλησιάζουμε την τρίτη ηλικία, το ζητούμενο γίνεται η μεταβίβαση εμπειρίας, η καθοδήγηση, η αίσθηση ότι αφήνουμε κάτι πίσω μας με νόημα.
.
Αυτό δεν σημαίνει ότι παύουμε να είμαστε φιλόδοξοι, αλλά πως η επιτυχία νοηματοδοτείται διαφορετικά πλέον. Πλέον μετριέται λιγότερο ως ατομική διάκριση και περισσότερο ως συμβολή στην κοινότητα ή ως προσωπική πληρότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί άνθρωποι, σε ώριμη ηλικία αναθεωρούν την επαγγελματική τους πορεία, όχι για υψηλότερες απολαβές, αλλά για να ευθυγραμμιστούν με τις τωρινές τους αξίες και ανάγκες. Αναζητούν κάτι πιο αυθεντικό, πιο δικό τους.
.
Αυτή η μεταβολή δεν αφορά μόνο εμάς ως άτομα, αλλά και τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Ένας οργανισμός που κατανοεί τις διαφορετικές ανάγκες κάθε ηλικιακής ομάδας, μπορεί να δημιουργήσει ένα πιο ανθρώπινο και παραγωγικό εργασιακό περιβάλλον. Η σύμπραξη εμπειρίας των παλαιότερων και ενθουσιασμού των νεότερων, γεννά έναν επαγγελματικό κόσμο πιο δημιουργικό, πιο ζωντανό και – κυρίως – πιο αληθινό.
.
Η εργασία δεν είναι στατική. Είναι ένας ζωντανός καθρέφτης του ποιοι είμαστε, πού βρισκόμαστε και τι έχει σημασία για εμάς σε κάθε φάση της ζωής μας. Αν τη δούμε έτσι, ως εξελισσόμενο ταξίδι αυτογνωσίας και προσφοράς, τότε μπορούμε να δημιουργήσουμε όχι μόνο πιο ευτυχισμένες επαγγελματικές ζωές, αλλά και πιο ευσυνείδητους, ανθρώπινους και συνεργατικούς εργασιακούς χώρους.
.
Καραογλάνη Ηλιάνα, Ασκούμενη Ψυχολόγος
“IASIS | At Work”
.
Βιβλιογραφικές Αναφορές:
- Martela, F., & Pessi, A. B. (2018). Significant work is about self-realization and broader purpose: Defining the key dimensions of meaningful work. Frontiers in Psychology, 9, 363. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.00363
- Puchalska-Kamińska, M., Czerw, A., & Roczniewska, M. (2019). Work meaning in self and world perspective: A new outlook on the WAMI scale. Social Psychological Bulletin, 14(1), Article e30207. https://doi.org/10.32872/spb.v14i1.30207
- Wrzesniewski, A., Dutton, J. E., & Debebe, G. (2003). Interpersonal sensemaking and the meaning of work. Research in Organizational Behavior, 25, 93–135. https://doi.org/10.1016/S0191-3085(03)25003-6
- Steger, M. F., Dik, B. J., & Duffy, R. D. (2012). Measuring meaningful work. Journal of Career Assessment, 20(3), 322–337. https://doi.org/10.1177/1069072712437568
- Yeoman, R. (2014). Conceptualising meaningful work as a fundamental human need. Journal of Business Ethics, 125(2), 235–251. https://doi.org/10.1007/s10551-013-1894-9
.