Παγκόσμια Ημέρα Ανεκτικότητας: Η Αρμονία στη Διαφορά
.
.
Το 1995 η UNESCO καθιέρωσε την Διεθνή Ημέρα για την Ανεκτικότητα. Η ανάγκη της καθιέρωσής της προέκυψε από την επιθυμία να ευαισθητοποιηθεί το κοινό για θέματα μισαλλοδοξίας, σεβασμού και ανιδιοτέλειας. Η Ανεκτικότητα ως αρχή, η οποία λαμβάνει ουσιαστική τιμή κάθε 16 Νοεμβρίου, έχει οριστεί από την Διακήρυξη ως εξής: «ο σεβασμός, η αποδοχή και η εκτίμηση του πλούτου της ποικιλομορφίας των πολιτισμών του κόσμου μας, των μορφών έκφρασης και των τρόπων ύπαρξης του ανθρώπου».
.
Η αξία της ανεκτικότητας, αν κανείς την συλλογιστεί ως θεμελιώδες αξιακό στοιχείο, αποτελεί αδιάσειστη αρχή κάθε δημοκρατικής κοινωνίας. Με οδηγό αυτή, ο καθένας υιοθετεί μια ενεργητική στάση αναγνωρίζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες των συνανθρώπων του χωρίς να τις παραβιάζει. Θα ήταν λανθάνων κάποιος να την ταυτίσει με την ανοχή στην κοινωνική αδικία ή την εγκατάλειψη των προσωπικών πεποιθήσεων πάνω στην επιβολή άλλων. Με άλλα λόγια, κάποιος είναι ελεύθερος να τηρεί τις δικές του πεποιθήσεις και να αποδέχεται ότι και οι άλλοι έχουν το δικαίωμα εξίσου να τηρούν τις δικές τους. Όπως ένα δάσος ζωντανεύει από τη διαφορετικότητα των δέντρων του, έτσι και η ανθρώποτητα αντλεί δύναμη από τη μοναδικότητα κάθε ανθρώπου, που έχει το δικαίωμα να ριζώνει και να ανθίζει με τον δικό του τρόπο.
.
Σε κρατικό επίπεδο, η ανεκτικότητα σμιλεύει τις κοινότητες και τα έθνη με τον ενστερνισμό της αποδοχής και της αρμονίας στην πολυπολιτισμική διαφορετικότητα των πολιτών. Ακόμη, αυτή απαιτεί αδιαμφισβήτητα την προσφορά ίσων οικονομικών και κοινωνικών ευκαιριών στο εκάστοτε άτομο. Από την άλλη, ο αποκλεισμός και η περιθωριοποίηση, εν απουσία της ανιδιοτέλειας, υποδαυλίζουν την βία οδηγώντας την υιοθέτηση όλο και πιο ανεξέλεγκτου φανατισμού. Και εδώ η ανεκτικότητα έρχεται να στηρίξει τις αρχές της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας για να ενισχύσει την ειρηνική διάθεση στη κοινωνία και την κοινωνική συνοχή.
.
Το Connect Your City εργάζεται ακριβώς προς αυτό τον σκοπό, δηλαδή να ενώσει τους πολίτες από ποικίλα κοινωνικά, πολιτισμικά και επαγγελματικά περιβάλλοντα και να προωθήσει την αποδοχή και την απενοχοποίηση της διαφορετικότητας. Με τις δράσεις που αναλαμβάνει το Connect Athens πετυχαίνει να αναδείξει την κοινωνική συνοχή, την ένταξη και την αλληλεγγύη, στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται στις αξίες της ανεκτικότητας και του σεβασμού.
.
Μπορείς και εσύ, αναγνώστη, να τιμήσεις τούτη την σημαντική ημέρα με ποικίλους τρόπους, κάποιους από τους οποίους θα κάνω μνεία παρακάτω.
- Το να διαβάζεις για άλλους πολιτισμούς και εθνικότητες βοηθάει στο να αποδομηθούν προκαταλήψεις που τυχόν κουβαλάς μέσα σου υποσυνείδητα και στο να γνωρίσεις καλύτερα τους συνανθρώπους σου. Οπότε μπορείς να προμηθευτείς βιβλία, να παρατηρήσεις μορφές τέχνης από διαφορετικούς πολιτισμούς ή να μάθεις ξένες γλώσσες.
- Ξεκίνησε μια συζήτηση με κάποιον που έχει διαφορετικές πεποιθήσεις, ιδέες, ιδεολογίες ή άλλη εθνικότητα. Δώσε χώρο να εκφραστεί ελεύθερα, χωρίς διακοπές και επικριτικές αντιδράσεις, άκουσε τον και επίτρεψε στον εαυτό σου να διευρύνει την οπτική σου και να δει πέρα από όσα ήδη γνωρίζεις.
.
Συμμερίζοντας κάτι διαφορετικό, ακούγοντας άλλες εμπειρίες ανεκτικότητας και μισαλλοδοξίας αυτόματα αλλάζει και ο τρόπος που αντιλαμβάνεται κανείς τον κόσμο. Συχνά θεωρούμε πολλά πράγματα δεδομένα, υιοθετώντας έναν εγωκεντρικό τρόπο σκέψης και σύλληψης των παραστάσεων της ζωής, ξεχνώντας ότι ο καθένας βιώνει τη ζωή διαφορετικά.
- Συμμετείχε σε εθελοντικές δράσεις ή σε ομάδες δραστηριοτήτων. Η ενασχόληση και η επαφή με ευάλωτες ή ποικιλόμορφες ομάδες σου επιτρέπουν να αλληλεπιδράς με ανθρώπους που έχουν διαφορετικές εμπειρίες και ενισχύουν τη συναισθηματική κατανόηση σου. Παράλληλα, η κοινή δραστηριότητα λειτουργεί ως έναυσμα για την ενίσχυση της αποδοχής, καθώς ανακαλύπτεις ότι μοιράζεσαι κοινά ενδιαφέροντα παρά διαφορές.
- Τέλος, αξιοσημείωτο είναι να ξεκινήσεις συνειδητά να αναγνωρίζεις και να αμφισβητείς τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και την μισαλλοδοξία στην καθημερινότητα τόσο στα δικά σου πιστεύω όσο και στις αντιλήψεις των άλλων.
.
Κλείνοντας, η Διεθνής Ημέρα για την Ανεκτικότητα βασίζεται εγγενώς στην ιδέα ότι οι άνθρωποι πρέπει να ενώνονται και όχι να διχάζονται. Είναι μια ημέρα αφιερωμένη στον εορτασμό των διαφορών μεταξύ των πολιτισμών και πεποιθήσεων και στην εκτίμηση όσων αυτές προσφέρουν στη ζωή μας. Αν και έχουν καταγραφεί σημαντικά βήματα προόδου, απαιτείται ακόμη πολλή δουλειά για την εξάλειψη της μισαλλοδοξίας. Με την ενδυνάμωση της ευαισθητοποίησης και τη διάδοση της εκπαίδευσης σε ημέρες όπως αυτή, συμβάλλουμε ενεργά στην εξάλειψη της μισαλλοδοξίας.
.
Αγγελική Σιάφα, ψυχολόγος
Εθελόντρια CONNECT ATHENS
.
Βιβλιογραφία
UNESCO. (1996). Declaration of principles on tolerance (SHS.96/WS/5). UNESCO.
.