” Όψεις Υγείας”… μέσα από την ασθένεια

Εικαστική έκθεση γυναικών ληπτριών υπηρεσιών ψυχικής υγείας

Πως μπορεί να πει κανείς ευχαριστώ μέσα από την δημιουργία μιας καρφίτσας; Πως μπορεί να μιλήσει κανείς για την αξία του μέσα από την ένα κολιέ; Πως μπορεί να συνδεθεί κανείς με όμορφα κομμάτια μέσα του, μέσα από την δημιουργία ενός κολλάζ; Πως μπορεί να μεταμορφωθεί μια λευκή και άχρωμη τσάντα όπως η ψυχική ασθένεια σε μια τσάντα συμφιλίωσης με την ψυχική νόσο;

Όλα αυτά μπόρεσαν να συμβούν και να λάβουν χώρο στο Κέντρο Ημέρας ΙΑΣΙΣ σε μια σειρά εργαστηρίων τέχνης, Δημιουργικότητας και έκφρασης, διάρκειας 3 μηνών που συμμετείχαν 10 λήπτριες υπηρεσιών υγείας του κέντρου Ημέρας ΙΑΣΙΣ και του Κέντρου Ημέρας Ηλιοτρόπιο. Το εργαστήριο οδήγησε στην πραγματοποίηση της εικαστικής έκθεσης με τίτλο «Όψεις Υγείας» στον Χώρο του Κέντρου Ημέρας ΙΑΣΙΣ.

Η σύλληψη της ιδέας

Συχνά η ψυχική ασθένεια είναι συνυφασμένη με σκοτεινά χρώματα, μοιάζει με ένα βαρύ φορτίο γεμάτο συμπτώματα, δύσκολα βιώματα, έντονα συναισθήματα φόβου και απόγνωσης, ένα φορτίο γεμάτο χιλιάδες ερωτήματα, ένα βάρος γεμάτο βλέμματα καχυποψίας, αμφισβήτησης, υποτίμησης και κοινωνικού στιγματισμού. Οι θεραπευόμενες του εργαστηρίου μίλησαν ωστόσο μέσα από την έκθεση για αξίες, για όνειρα, για ελπίδα και για όμορφα συναισθήματα αντοχής, υπομονής, πίστης, συμφιλίωσης και αυτομεταμόρφωσης που δημιουργήθηκαν μέσα τους στην προσπάθειά τους να αγκαλιάσουν και να συμφιλιωθούνε με την νόσο τους. Σε αυτό το εργαστήριο δόθηκε στις συμμετέχοντες λήπτριες υπηρεσιών υγείας η δυνατότητα να εκφράσουν και να κάνουν τέχνη, δημιουργία, έκθεση όχι την ασθένεια αυτήν την φορά αλλά το υγιές κομμάτι που αναπτύχθηκε μέσα τους, μέσα από τον καθημερινό αγώνα που έδωσαν και δίνουν στην αναμέτρησή με την νόσο τους.

Ο Σκοπός

Το εργαστήριο χρησιμοποιώντας ως όχημα την τέχνη και την δημιουργικότητα στόχευσε να αποτελέσει μια γέφυρα επικοινωνίας, έκφρασης και μοιράσματος για τις συμμετέχουσες και να καθρεφτίσει σημαντικές στιγμές, εικόνες, λέξεις, συναισθήματα και βιώματα που συνδέονται τόσο με την θεραπευτική πορεία όσο και με την δύσκολη αναμέτρηση προς την συμφιλίωση με την νόσο.

Η μεθοδολογία

Στα εργαστήρια βασικό υλικό που χρησιμοποιήσαμε και θέλαμε να αναδείξουμε ήταν το ύφασμα και συγκεκριμένα χρησιμοποιήσαμε κομμάτια από μεταχειρισμένα ρούχα που βρήκαμε από την υπηρεσία του ΙΑΣΙΣ, το fabric republic. Η ζωγραφική, το κολλάζ,, το γλυπτό, η ραπτική, το κόσμημα ήταν βασικά μέσα και τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάδυση συναισθημάτων και εμπειριών. Για την εμψύχωση της διαδικασίας ωστόσο τόσο για την γνωριμία με τα υλικά, για το ζέσταμα της ομάδας όσο και για την ενίσχυση της δημιουργικότητας των μελών χρησιμοποιήθηκε η κίνηση, το θεατρικό παιχνίδι, η δημιουργία ιστοριών ,το παιχνίδι κ.α. Τα μέλη ενισχύθηκαν στο να χρησιμοποιήσουν τις εκφραστικές τους δεξιότητες προκειμένου να δημιουργήσουν μικρά «έργα τέχνης», ατομικά ή ομαδικά όπου παρουσίασαν στην ανοιχτή έκθεση προς το κοινό.

Τα εκθέματα

Οι καρφίτσες της ευγνωμοσύνης: μέσα από μια μικρή καρφίτσα λέμε ένα μεγάλο ευχαριστώ μαζί με μια αφιέρωση ευγνωμοσύνης, μπλεγμένη με κορδέλες, κουμπιά και υφάσματα δημιουργικότητας και τέχνης

Οι λήπτριες των υπηρεσιών υγείας δημιούργησαν τις καρφίτσες της ευγνωμοσύνης και είπαν ευχαριστώ σε πρόσωπα που νιώθουν δίπλα τους καθ’ όλη αυτή την πορεία αναμέτρησης με την νόσο τους. Η Τένια είπε «Σε ευχαριστώ εαυτέ μου που δεν με εγκατέλειψες ποτέ που ήσουν πάντα δίπλα μου με υπομονή και επιμονή. Για αυτό πιστεύω πως στον αγώνα μου για ζωή θα είμαι πάντα νικητής», η Δήμητρα ευχαρίστησε την αδελφή της «Σε ευχαριστώ που μου στάθηκες στις δύσκολες στιγμές, που ήσουν εκεί όταν ήμουν άρρωστη πολεμώντας την ψυχική μου ασθένεια. Σε ευχαριστώ που νοιάζεσαι για μένα και είσαι κοντά μου και στα καλά και στα άσχημα».

Το κολιέ της αυτοαξίας: ένα κολιέ με τέχνη και έμπνευση αφιερωμένο σε εμένα, μια κίνηση εμπνευσμένη από την αυτό-αναγνώριση του εαυτού και της αυτοεικόνας μου…..

Με ύφασμα, κουμπιά και κλωστές δημιούργησαν τα κολιέ της αυτοαξίας τους. Η Βίκυ έκφρασε την υπερηφάνεια για τον εαυτό της λέγοντας «Είμαι περήφανη γιατί έχω καταφέρει να βγω νικήτρια μέσα από το πρόβλημα με την υγεία μου. η Νεφέλη αναφέρει «Αξίζω γιατί νιώθω πως έχω καταφέρει πολλά. η Δήμητρα λέει «Είμαι σημαντική γιατί είμαι μοναδική όπως και κάθε άνθρωπος που έρχεται στον κόσμο για κάποιο σκοπό».

Κολλάζ της ομορφιάς: Δημιουργίες με χρώμα και ύφασμα σε καμβά για το πιο «όμορφο κομμάτι μέσα μου»

Δημιουργώντας το δικό τους μοναδικό κολλάζ συνδέθηκαν με το πιο όμορφο κομμάτι μέσα τους. Συγκεκριμένα η Μάγδα ανάφερε πως το πιο όμορφο κομμάτι μέσα της είναι η αγάπη της για καθετί δημιουργικό., η Νικολέτα αναφέρει πως το πιο όμορφο κομμάτι μέσα της είναι η ίδια η ψυχή της ενώ η Ανέζα αναφέρει πως είναι η πίστη της για το καλύτερο.

Η τσάντα της συμφιλίωσης : μια τσάντα λευκή, κενή και άχρωμη όπως η ψυχική ασθένεια μεταμορφώνεται με χρώματα, υφάσματα και έμπνευση σε μια τσάντα που αναπαριστά όσα κέρδισα απ’ τον αγώνα προς την συμφιλίωση με την νόσο μου…

Η τσάντα της συμφιλίωσης αφορά μια άχρωμη τσάντα όπως την ψυχική ασθένεια όπου μεταμορφώνεται με χρώματα, υφάσματα και έμπνευση σε μια τσάντα που αναπαριστά όσα κέρδισαν απ’ τον αγώνα προς την συμφιλίωση με την νόσο τους. Η Δήμητρα αναφέρει πως αυτό που κέρδισε μέσα από τον αγώνα της με την συμφιλίωση με την νόσο της ήταν ότι έκανε καλύτερες τις σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω της, Η Ανδριάνα αναφέρει πως απέκτησε περισσότερη υπομονή και αντοχή γιατί άντεξε πολλά και συνεχίζει να αντέχει. H Νικολέτα αναφέρει: «γνώρισα τον εαυτό μου καλύτερα και είδα πως πρέπει να κάνω κάτι για τις σκοτεινές πλευρές μου». Η Τένια αναφέρει «αγάπησα και έμαθα να σέβομαι τον εαυτό μου, να έχω αυτοπεποίθηση και να αγαπώ τα πάντα, να ανθίσει η ψυχή μου με την ομορφιά του κόσμου (Τένια)

Ήταν μια δυνατή εμπειρία για όλους όσους συμμετείχαμε. Να ευχαριστήσουμε το Κέντρο Ημέρας Ηλιοτρόπιο για την συνεργασία. Όπως και τους εικαστικούς καλλιτέχνες Μοιζ και Ειρήνη Σπίνου για την πολύτιμη βοήθεια και την καλλιτεχνική επιμέλεια της έκθεσης.

Σύνταξη και εμψύχωση διαδικασίας: Μαίρη Δέδε, Κλινική Ψυχολόγος BSc, MA-Ψυχοθεραπεύτρια